God Jul

Wat zijn we in een mooie tijd aangekomen in Zweden, zo vlak voor de kerst! Het was nog wel even spannend, want de Corona besmettingen schoten in heel Europa nog omhoog en en overal nam men verschillende maatregelen, met één grote gemene deler: zo weinig mogelijk bewegingen en ontmoetingen. Tja, en als je dan gepland hebt om een lange reis te gaan maken dan weet je natuurlijk nooit wat je te wachten staat en of je de eindbestemming wel zult halen.  Met een aanhanger vol huisraad waagden we het er toch maar op en gingen we op weg richting Kiel. Zonder problemen bereikten we de "Schwedenkai" in Kiel, waar de Stena Line richting Göteborg op ons lag te wachten.  Na een avond en een nacht op de mooi in kerstsfeer versierde boot, bevolkt door (veel te) weinig mensen met mondkapjes op, bereikten we om ongeveer 10 uur 's morgens Göteborg. Daar werd bij de douane streng gecontroleerd, dus dat zorgde voor wat oponthoud.  Van daaruit was het nog ongeveer drie uur rijden naar Torkilsbyn vlakbij Årjäng in Värmland, onze verblijfplaats.  

Vervolgens zijn we rustig ons plekje verder gaan inrichten en namen we de tijd om te wennen. Het was immers kerstvakantie. Leuk om te ontdekken welke tradities Zweden kent rondom de feestdagen. In Zweden wordt Kerstavond (Julafton) vooral gevierd. Dan worden er pakjes uitgepakt en zijn families bij elkaar. De kerstdagen zijn, in tegenstelling tot bij ons, iets minder belangrijk. Eerste kerstdag eten de Zweden alle restjes van Julafton en op tweede kerstdag gaat iedereen lekker shoppen in de uitverkoop. De feestelijkheden beginnen echter met de start van de advent, vier zondagen voor Kerst. Dan worden kaarsen aangestoken, één voor elke zondag voor kerst, net zoals in Nederland. Met de eerste advent beginnen mensen al hun huizen te versieren, o.a. met de typische driehoekige scandinavische kandelaars met zeven kaarsen (adventsljusstake). Ook zie je overal de kerststerren voor de ramen en in de tuinen de Julbocken (kerstgeit).  Ongetwijfeld hoort er een verhaal bij deze geit, waar we snel eens naar op zoek zullen gaan. Verder zijn er natuurlijk de "tomtes", de kerstkabouters/trollen, die je ook in Nederland overal ziet opduiken.  Natuurlijk kon Ina het niet laten er twee te haken. Toen we aankwamen waren de huizen dus al volop versierd en met lichtjes volgehangen (wel leuk in deze donkere tijd). De kerstbomen komen echter pas later, soms zelfs pas de avond voor Julafton (23 december). 

Natuurlijk wordt er ook volop gegeten met kerst. En zoals je al zou verwachten staat vis vaak op het menu. Allerlei soorten ingemaakte haring kun je kopen, maar ook zalm wordt uiteraard vaak gekozen. Sommige voorbereidingen voor de kerstmaaltijd beginnen al ver van te voren in Zweden, zoals het maken van de kerstham (Julskinkan). Het is dan traditie om als hij klaar is er alvast een stukje van te eten. Tussendoor is er dan nog Lucia dat wordt gevierd. Lucia, de heilige uit Sicilië, brengt met haar gevolg licht in de donkere dagen. De meisjes dragen witte lange jurken en Lucia heeft een lichtkroon op haar hoofd (Luciatåget). Mensen genieten tijdens Lucia van saffraan broodjes en peperkoekjes. Ook wordt er altijd Glögg, een Zweedse gluhwein met rozijnen en amandelen gedronken.  Pas 20 dagen na kerst, hoorden we, is de kerstperiode echt afgelopen en wordt de kerstboom uit de huizen verwijderd. Dan is er een Julgransplundring, een soort feestje vooral voor de kinderen, waarbij liedjes worden gezongen, de boom wordt leeg geplunderd en het peperkoekhuisje kapot wordt gemaakt en opgegeten. Alle kerstspullen worden dan ook in de huizen opgeruimd.

Van kerstham, glögg, zalm en peperkoek hebben we genoten en vooral ook van de rust. Want wat is het hier ontzettend rustig en stil! Even de tijd nemen om bij te komen van een druk en zeker ook vreemd jaar, dat hebben we gedaan. Volgend jaar zal er genoeg tijd zijn voor nieuwe avonturen.  En toen ging het sneeuwen .....